آموزش و پرورش در انتظار فصلی نو برای شکوفایی

تهران - ایرنا - وزارت آموزش و پرورش به عنوان مهم ترین نهاد فرهنگ ساز کشور سال 93 را با تنگناها و فراز و نشیب های فراوان سپری کرد و با فرارسیدن بهار طبیعت منتظر فصلی نو برای شکوفایی بیشتر است.

به گزارش روز شنبه خبرنگار ایرنا، این وزارتخانه که عهده دار تربیت بیش از 13 میلیون دانش آموز در مقاطع مختلف است، دستگاه عریض اجرایی کشور به شمار می رود که به همین نسبت نیز تلاش و فعالیت های آن حایز اهمیت است.

از ابتدای سال 93 یکی از مهم ترین مسایلی که زمزمه های آن در بین رسانه ها و کارکنان این وزارتخانه به گوش می رسید، طرح استیضاح علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود.

دغدغه نمایندگان در این مساله پیرامون موضوعاتی چون واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی، مشکلات قانونی استخدام مربیان پیش دبستانی، کمبود بودجه، پرداخت نشدن سرانه مدارس شبانه روزی، حذف قانون تعهد به خدمت دانشگاه فرهنگیان و .. بود.

استیضاح علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش زمانی مطرح شد که هنوز برای سال 93 بودجه ای در اختیار این وزارتخانه قرار نگرفته تا عملکرد آن بررسی شود، و در فروردین امسال نمایندگان مجلس با فراخواندن وزیر آموزش و پرورش به صحن علنی مجلس نسبت به عملکرد وی و عزل و نصب ها در این وزارتخانه سوالاتی پرسیدند.

زمزمه طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش برای دومین بار و در تیرماه امسال از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس مطرح شد و 17 نفر از نمایندگان در صف استیضاح از فانی قرار گرفتند اما این مساله نیز زمانی در بین نمایندگان قوت گرفت که نمایندگان در آستانه تعطیلی مجلس به مدت دو هفته بودند.

اما مساله به اینجا ختم نشد و چهارمین کارت زرد دولت یازدهم از سوی نمایندگان مجلس به وزیر آموزش و پرورش داده شد.

در ادامه این مباحث در هفتم بهمن ماه وزیر آموزش و پرورش برای پاسخ به سوال یک نماینده در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد و اعلام کرد که هم اکنون 99 درصد بودجه این وزارتخانه صرف حقوق و مزایای فرهنگیان شده و تنها یک درصد آن مدیریت می شود.

وی این توضیح را نیز داد که اختلال در ساختار بودجه آموزش و پرورش هر گونه افزایش سهم پرسنلی از بودجه کل این وزارتخانه را سلب کرده است.

علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش با این توضیحات نتوانست نمایندگان را در خصوص موضوعاتی چون علت استخدام نشدن معلمان پیش دبستانی، اعلام نشدن زمان و سرفصل آزمون استخدامی و همچنین پرداخت نشدن مطالبات معلمان قانع کند و دومین کارت زرد را در همین جلسه از مجلس نهم دریافت کرد.

در ادامه انتقادات نمایندگان مجلس شورای اسلامی چندی پیش و در روزهای پایانی سال، پنج نفر از نمایندگان در خصوص پرداخت نشدن مطالبات معوقه فرهنگیان به وزیر آموزش و پرورش تذکر کتبی دادند.

مشکلات گریبانگیر وزارت آموزش و پرورش تا بدانجا پیش رفت که معلمان و فرهنگیان با تجمع در نقاط مختلف کشور خواستار پی گیری و رفع مسایل معیشتی و رفاهی خود شدند.



* استخدام مربیان پیش دبستانی و آزمونی که برگزار نشد

مساله چالش برانگیز دیگر در وزارت آموزش و پرورش آزمون استخدامی مربیان پیش دبستانی بود که با موانع قانونی بسیاری مواجه و در نهایت برگزار نشد.

مجلس شورای اسلامی در تاریخ 19 مهر 91 قانونی را به تصویب رساند که آموزش و پرورش در مدت دو سال با رعایت بند ج ماده 24 قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده 51 قانون برنامه پنجم توسعه با برگزاری آزمون، مربیان پیش دبستانی را در اولویت استخدام قرار دهد.

از آنجا که آموزش و پرورش نیز خود را ملزم به اجرای قانون می دانست، مقدمات کار را فراهم و پیش نویس بخشنامه مربوطه را آماده و تنظیم کرد و حتی تاریخ برگزاری آزمون را مشخص کرد.

در نهایت سازمان مدیریت و برنامه ریزی، آموزش و پرورش را مجاز به اخذ ردیف استخدامی جدید ندانست و درخواست ردیف استخدامی برای استخدام مربیان پیش دبستانی را در اردیبهشت امسال رد کرد.

استدلال سازمان مدیریت این بود که چون قانونگذار در تبصره 9الحاقی به قانون تعیین تکلیف معلمان حق التدریس و آموزشیاران نهضت سواد آموزی رعایت بند ج ماده 24 قانون مدیریت خدمات کشوری را الزامی دانسته، بند مذکور مقرر کرده اختصاص ردیف استخدامی به دستگاه های اجرایی حداکثر معادل یک سوم کارمندانی است که از خدمت دستگاه اجرایی خارج می شوند.

وزیر آموزش و پرورش نیز در این رابطه گفت: از آنجا که آموزش و پرورش در سال های 90 و 91، با جذب 76 هزار نفر از نیروهای شرکتی و تبدیل آنها به استخدام پیمانی و قراردادی در اجرای طرح مهرآفرین دولت وقت اقدام به استخدام کرده است بنابراین بیش از تعداد نیروهای خروجی و سهمیه خود استخدام کرده است.

فانی یادآورشد: بر این اساس سازمان مدیریت آموزش و پرورش را مجاز به استخدام جدید ندانسته و تخصیص ردیف های استخدامی را منوط به خروج نیروهای بازنشسته کرده است، اما آموزش و پرورش اولویت استخدام مربیان پیش دبستانی را همچنان در دستور کار داشته و مساله را منتفی نمی داند.



* واگذاری مدیریت مدارس دولتی به غیردولتی

اما بحث دیگری که تنور مسایل وزارت آموزش و پرورش را در سال 93 داغ کرد واگذاری مدیریت مدارس دولتی به غیردولتی بود و از آنجا که مسوولان این وزارتخانه و نمایندگان مجلس هر یک برداشتی از قانون در این ارتباط داشتند، اظهارات متفاوتی از سوی این مسوولان مطرح شد.

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی معتقد بود واگذاری مدیریت مدارس به بخش غیردولتی در کنار فعالیت های شوراهای آموزش و پرورش اقدام درست و سنجیده ای است که دولت از آن حمایت می کند.

محمدباقر نوبخت اظهار کرد: دولت علاقمند است در زمینه مشکلات آموزش و پرورش در کنارش باشد و برای چنین ماموریتی با حدود یک میلیون فرهنگی نمی توانیم کاری از پیش ببریم؛ بلکه باید از مجموعه بیشتری برای 13 میلیون دانش آموز استفاده کنیم؛ از این جهت شوراها بسیار تعیین کننده هستند.

وزیر آموزش و پرورش نیز در دفاع از این اقدام اظهار داشت: به هیچ وجه از واگذاری مدیریت مدارس دولتی به بخش خصوصی عقب نشینی نمی کنیم.

سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز در دفاع از واگذاری مدارس دولتی به موسسان مدارس غیردولتی اظهار کرد: امسال برای اولین بار آموزش و پرورش این طرح را شروع کرده و در هر شهرستانی یک یا دو مدرسه را به صورت خرید خدمات اداره می کند.

غلامرضا کاتب افزود: خرید خدمات به این صورت است که در مدارس غیردولتی بابت هر دانش آموز مبلغی به موسس مدرسه غیردولتی داده می شود و به جای اینکه حقوق کارمندان پرداخت شود، سرانه دانش آموز را می دهند.

اما در عین حال عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز در مخالفت با اجرای این طرح گفت: این کار خلاف قانون است ولی وزیر می گوید قانونی است ، اکنون سوال این است که ملاک اینکه واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی قانونی هست یا نیست قوه مجریه یا قوه مقننه است؟

قاسم جعفری ادامه داد: وزیر آموزش و پرورش باید مشخص کند که به استناد کدام بند قانونی این کار را انجام داده است زیرا در اصل 30 قانون اساسی بر رایگان بودن آموزش اشاره شده است.



** رویدادهای جدید آموزش و پرورش در سال 93

وزارت آموزش و پرورش برغم تمامی مسایل و چالش ها که هر از گاهی جامعه فرهنگیان، خانواده ها و دانش آموزان را درگیر می کرد در سال جاری شاهد رویدادهای جدیدی نیز بود که از جمله آنها می توان به برگزاری المپیاد ورزشی درون مدرسه ای با تحت پوشش قرار دادن سه میلیون دانش آموز به همت معاونت تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش اشاره کرد.

در این المپیاد ورزشی که با هدف ایجاد شور و نشاط در جامعه دانش آموزی برگزار شد، دانش آموزان توان و قدرت خود را در انجام رقابت های سالم ورزشی به نمایش گذاشته و روح همکاری، تعاون و رقابت سالم همراه با نشاط را در مدارس تقویت کردند.

از جمله ویژگی های این المپیاد آن بود که در تمام مراحل اجرای این المپیاد، شرکت کنندگان و داوران این همایش دانش آموزان بوده و با هدایت دبیران و مدیران مدارس همایش را برگزار کردند.



* افزایش 13.7 درصدی نرخ پوشش تحصیلی پیش دبستانی

از دیگر وقایعی که به اذعان مسوولان وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی جاری حایز اهمیت و مهم بود بازگرداندن پیش دبستانی به دامان معاونت آموزش ابتدایی این وزارتخانه بود که موجب شد نرخ پوشش تحصیلی دوره پیش دبستانی در سراسر کشور در سال تحصیلی جاری 13.7 درصد افزایش یابد.

بنا بر اعلام مدیر کل پیش دبستانی وزارت آموزش و پرورش با این اقدام و تلاش برای توجه دادن جامعه به اهمیت این دوره، اکنون 667 هزار نوآموز در کلاس های پیش دبستانی جذب شده و از خدمات تربیتی برخوردار می شوند و نرخ پوشش تحصیلی نوآموزان دوره پیش دبستانی اکنون 51.9 درصد است؛ در حالی که این رقم در سال گذشته 38.2 درصد بوده که بر این اساس با رشد 13.7 درصدی همراه بوده است.

وی افزایش نرخ پوشش دوره پیش دبستانی در مناطق روستایی را در سال تحصیلی جاری 22 درصد اعلام کرد و گفت: از 667 هزار نوآموز پیش دبستانی سراسر کشور، 146 هزار نفر در مناطق روستایی و 35 هزار و 500 نفر در مناطق محروم جذب شده اند.

مدیر کل دفتر آموزش پیش دبستانی وزارت آموزش و پرورش یادآور شد: پیش بینی ما جذب 9 هزار نوآموز در مناطق محروم بود که چهار برابر بیشتر از برآوردهای اولیه محقق شده است.



* لایحه رتبه بندی معلمان در راه مجلس

لایحه رتبه بندی معلمان و کش و قوس ها و نظرات متفاوت درباره این لایحه سرانجام چند روز پیش به تصویب کمیسیون اجتماعی مجلس با هدف افزایش انگیزه همکاران فرهنگی و ارتقا شایستگی های حرفه ای معلمان رسید و قرار است با طرح در صحن علنی مجلس در روز 27 اسفند، مصوبه مجلس را دریافت کند.



* پذیرش معلم از بوم برای بوم

ساماندهی و بهسازی نیروی انسانی یکی از سیاست های وزارت آموزش و پرورش است به گفته وزیر آموزش و پرورش یکی از چالش های جدی در ارتباط با نیروی انسانی این بود که از یک شهرستان برای منطقه دوردست نیروی انسانی جذب می کردند که این افراد پس از چند سال که از استخدام آن ها می گذشت خواستار انتقال به زادگاه خود بودند که این امر مشکلاتی به همراه داشت.

در سال تحصیلی جاری آموزش و پرورش برای اولین بار کشور را به بوم هایی تقسیم کرده و از هر بوم برای همان بوم دانشجوی تربیت معلم انتخاب کرد تا بتواند در راستای ساماندهی نیروی انسانی در این وزارتخانه گام های اساسی بردارد.



* 5700 مدرسه مجری طرح تعالی مدیریت آموزشگاهی

ارتقا مدیریت آموزشگاهی از دیگر سیاست های ترسیم شده برای وزارت آموزش و پرورش بود که در راستای این سیاست سال تحصیلی جاری منجر به این شد که طرح تعالی مدیریت آموزشگاهی به منظور توانمندسازی مدیران و افزایش اختیارات مدارس در پنج هزار و 700 مدرسه به طور آزمایشی به اجرا در آمد.

همچنین در سال جاری با مجوز مجلس شورای اسلامی از میان پنج هزار و 700 مدرسه مجری طرح تعالی مدیریت آموزشگاهی، در 600 مدرسه طرح بودجه ریزی، عملیاتی شد.



* 450 میلیارد تومان اعتبار برای شیر مدارس

وزارت آموزش و پرورش در بودجه سال 93، 150 میلیاردتومان برای شیر مدارس پیش بینی کرده بود که علاوه بر آن 300 میلیارد تومان نیز از محل یارانه ها به این امر اختصاص یافت.

در مجموع از محل اعتبارات وزارت آموزش و پرورش و یارانه ها 450 میلیارد تومان برای شیر مدارس اختصاص یافت.



* دیگر دستاوردهای آموزش و پرورش در سال جاری

برگزاری آزمون علمی و تخصصی حرفه ای مشاوران مدارس با حضور 90 درصد از 18 هزار مشاور مدرسه و برگزاری همایش ایست آب نیست در 54 هزار و 902 مدرسه کشور به منظور تقویت حس مسوولیت پذیری و آشنایی دانش آموزان با مبانی مصرف بهینه آب، را می توان از دیگر اقداماتی ذکر کرد که وزارت آموزش و پرورش برای اولین بار اجرا کرد و تا حدودی توانست به اهداف مدنظر دست یابد.

در سال جاری همچنین هفتمین مجلس دانش آموزی با حضور 150 دانش آموز عضو این مجلس برگزار شد و اعضا برای دوره دو ساله فعالیت خود 80 موضوع مربوط به مشکلات دانش آموزان را استخراج کرده و مورد بررسی قرار دادند.



* دیگر وقایع آموزش و پرورش در سال جاری

همچنین در سال تحصیلی جاری شاهد حادثه تلخ حمله یک دانش آموز به محسن خشخاشی دبیر فیزیک دبیرستان حافظی در بروجرد بودیم که در نهایت این معلم به دلیل ضربات چاقو جان خود را از دست داد.

برگزاری سی و یکمین اجلاس روسای آموزش و پرورش در شهریورماه و انعقاد قرارداد جدید بیمه طلایی فرهنگیان با شرکت بیمه آتیه سازان حافظ وابسته به سازمان بیمه سلامت ایران نیز از دیگر رویدادهای مهم وزارت آموزش و پرورش در سال 93 بود که به هنگام اجرا با مشکلاتی مواجه شد و اکنون روال طبیعی خود را طی می کند.

به نظر می رسد وزارت آموزش و پرورش با چالش هایی که به برخی از آنها اشاره شد سال 94 ، سالی با مسوولیت های سنگین را پیش رو خواهد داشت، سالی که باید تکلیف واگذاری مدیریت مدارس دولتی به غیردولتی مشخص شود، لایحه رتبه بندی معلمان مصوبه مجلس شورای اسلامی را بگیرد و حذف تعطیلی پنجشنبه های مدارس پس از بررسی نتایج طرح آزمایشی در سطح گسترده تر به اجرا درآید.

سال 94 همچنین برای این وزارتخانه به لحاظ اینکه پایه نهم تحصیلی اولین دوره خود را به شیوه جدید تجربه خواهد کرد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

قطار آموزش و پرورش که وظیفه خطیر رساندن دانش آموزان به مقصد علم و دانایی را به عهده دارد، همچنان به پیش می رود و مسوولان این وزارتخانه امیدوار هستند با افزایش اعتبارات و برنامه ریزی درست و اصولی بتوانند گام های بلندتری برای رفع چالش ها و مشکلات این وزارتخانه بردارند.